ภาพรวมองค์ประกอบหลักของ "ระบบนิวแมติกส์" (Pneumatic System Overview)
ภาพนี้จะแสดงส่วนประกอบทั้งหมดของระบบลมนับตั้งแต่การสร้างพลังงานไปจนถึงอุปกรณ์ทำงาน
⚙️ องค์ประกอบหลักของระบบลม (Pneumatic) และระบบน้ำมัน (Hydraulic)
1. แหล่งกำเนิดพลังงานและปรับสภาพ (Power Generation & Conditioning)
กลุ่มนี้ทำหน้าที่สร้าง พลังงานของไหล (ลมอัดหรือน้ำมันแรงดันสูง) และเตรียมให้พร้อมสำหรับการใช้งาน
| องค์ประกอบ | ระบบลม (Pneumatic) (ใช้ลมอัด) | ระบบน้ำมัน (Hydraulic) (ใช้น้ำมันไฮดรอลิก) |
| แหล่งพลังงาน | เครื่องอัดอากาศ (Air Compressor): ดูดอากาศจากภายนอกและอัดให้ได้แรงดันที่ต้องการ | ปั๊มไฮดรอลิก (Hydraulic Pump): ดูดน้ำมันจากถังพักและสร้างแรงดันสูง มักขับเคลื่อนด้วยมอเตอร์ไฟฟ้าหรือเครื่องยนต์ |
| ถังเก็บ | ถังเก็บลม (Air Receiver Tank): เก็บสะสมลมอัด รักษาแรงดันให้คงที่ และช่วยลดอุณหภูมิ | ถังพักน้ำมัน (Reservoir): เก็บน้ำมันไฮดรอลิก กรองสิ่งสกปรก ระบายความร้อน และแยกฟองอากาศ |
| ปรับสภาพ | ชุดบริการลม (FRL Unit): ประกอบด้วย Filter (กรองสิ่งสกปรกและความชื้น), Regulator (ปรับแรงดันลม), และ Lubricator (ผสมละอองน้ำมันหล่อลื่นเข้ากับลมอัด) | วาล์วควบคุมแรงดัน (Pressure Control Valve): เช่น วาล์วนิรภัย (Relief Valve) เพื่อป้องกันแรงดันเกินที่อาจทำให้ระบบเสียหาย |
| ระบบท่อ | ท่อลม (Air Hoses/Pipes): สำหรับส่งลมอัดไปยังอุปกรณ์ควบคุมและทำงาน | ท่อ/สายน้ำมัน (Hoses/Pipes & Fittings): ต้องทนทานต่อแรงดันสูงมาก เพื่อส่งน้ำมันไปยังส่วนต่างๆ |
🕹️ 2. อุปกรณ์ควบคุม (Control Components)
กลุ่มนี้ทำหน้าที่ควบคุม ทิศทาง อัตราการไหล และ แรงดัน ของของไหล เพื่อสั่งการให้อุปกรณ์ทำงานเคลื่อนที่ตามต้องการ
| องค์ประกอบ | หน้าที่หลัก | การประยุกต์ใช้ |
| วาล์วควบคุมทิศทาง (Directional Control Valve) | เปลี่ยนเส้นทางเดินของของไหล (ลมหรือน้ำมัน) เพื่อให้ Actuator ยืดออกหรือหดกลับ | ระบบลม: วาล์ว 3/2 (ทางเดียว), 5/2 (สองทาง) ระบบน้ำมัน: วาล์วแกนเลื่อน (Spool Valve) |
| วาล์วควบคุมอัตราการไหล (Flow Control Valve) | ปรับปริมาณของไหลที่ไหลผ่านต่อหน่วยเวลา เพื่อควบคุม ความเร็ว ในการเคลื่อนที่ของ Actuator | ใช้ควบคุมความเร็วของกระบอกสูบหรือมอเตอร์ |
| วาล์วควบคุมแรงดัน (Pressure Control Valve) | รักษาหรือปรับลดแรงดันในวงจร | ระบบไฮดรอลิกส์: Relief Valve (ตั้งแรงดันสูงสุด), Reducing Valve (ลดแรงดัน) |
| สวิตช์/เซ็นเซอร์ | ตัวให้สัญญาณเริ่มต้นหรือหยุดการทำงานของวาล์วควบคุมทิศทาง | สวิตช์ปุ่มกด, สวิตช์จำกัดระยะ (Limit Switch), เซ็นเซอร์ความดัน |
🛠️ 3. อุปกรณ์ทำงาน (Actuators)
กลุ่มนี้ทำหน้าที่ แปลงพลังงานของไหล (ลมอัดหรือน้ำมันแรงดันสูง) ให้กลับมาเป็นพลังงานกล (การเคลื่อนที่) เพื่อทำงานจริง
| องค์ประกอบ | ระบบลม (Pneumatic) | ระบบน้ำมัน (Hydraulic) |
| เคลื่อนที่เชิงเส้น | กระบอกลม (Air Cylinder): เปลี่ยนแรงดันลมเป็นการเคลื่อนที่แบบเส้นตรง (ผลัก ดัน ดึง) | กระบอกไฮดรอลิก (Hydraulic Cylinder): เปลี่ยนแรงดันน้ำมันเป็นการเคลื่อนที่เชิงเส้นที่มี แรงสูงมาก |
| เคลื่อนที่แบบหมุน | มอเตอร์ลม (Air Motor): เปลี่ยนแรงดันลมเป็นแรงบิดและการหมุนต่อเนื่อง (ใช้ในเครื่องมือลม) | มอเตอร์ไฮดรอลิก (Hydraulic Motor): เปลี่ยนแรงดันน้ำมันเป็นแรงบิดและสร้างการหมุนที่มี กำลังสูง (ใช้ในยานยนต์และเครื่องจักรอุตสาหกรรม) |
| ชิ้นส่วนรองรับ | อุปกรณ์ยึดจับ (Grippers): ใช้แรงลมในการจับหรือปล่อยชิ้นงาน | ระบบขับเคลื่อนล้อ, ระบบบังคับเลี้ยวของเครื่องจักรหนัก |
สรุปความแตกต่างหลัก
| คุณสมบัติ | ระบบลม (Pneumatic) | ระบบน้ำมัน (Hydraulic) |
| สื่อกลาง | อากาศอัด (Compressible Fluid) | น้ำมันไฮดรอลิก (Incompressible Fluid) |
| แรงดันใช้งาน | ต่ำ (มักไม่เกิน 10 Bar) | สูงมาก (มากกว่า 50-300 Bar) |
| กำลังที่ได้ | ต่ำถึงปานกลาง (เน้นความเร็ว) | สูงมาก (เน้นแรงและกำลัง) |
| การควบคุม | ควบคุมความเร็วได้ง่าย แต่ควบคุมตำแหน่งได้ยากกว่า | ควบคุมตำแหน่งและแรงได้แม่นยำกว่า |
| ความสะอาด | สะอาด หากรั่วก็เป็นเพียงอากาศ | สกปรก หากรั่วจะเกิดการปนเปื้อนของน้ำมัน |
| หัวข้อหลัก | ระบบนิวแมติกส์, ระบบไฮดรอลิกส์, กำลังของไหล | Pneumatic System, Hydraulic System, Fluid Power |
| แหล่งกำเนิด/พลังงาน | เครื่องอัดลม, ปั๊มไฮดรอลิก, ถังเก็บลม, ถังพักน้ำมัน | Air Compressor, Hydraulic Pump, Power Unit |
| ปรับสภาพ/บริการ | ชุด FRL, ตัวกรอง, วาล์วนิรภัย, การบำรุงรักษา | FRL Unit, Filter, Pressure Regulator, Relief Valve |
| อุปกรณ์ควบคุม | วาล์วควบคุมทิศทาง, วาล์วควบคุมอัตราการไหล, วาล์วควบคุมแรงดัน | Directional Control Valve, Flow Control Valve |
| อุปกรณ์ทำงาน | กระบอกลม, กระบอกไฮดรอลิก, มอเตอร์ลม, มอเตอร์ไฮดรอลิก | Air Cylinder, Hydraulic Cylinder, Actuator |
| วิศวกรรม/การประยุกต์ | วิศวกรรมเครื่องกล, อุตสาหกรรม, ระบบอัตโนมัติ | Mechanical Engineering, Industrial Automation |
fluid power /
fluid power automation /
fluid power hydraulics and pneumatics /
fluid power journal /
fluid power magazine /
fluid power news /
fluid power society /
how do hydraulic and pneumatic systems work /
how do pneumatic systems work /
how do pneumatics work /
how pneumatics work /
industrial fluid power /
